W roku 1920, jeszcze w czasie szalejącego terroru pruskiego garstka górników zorganizowała na kopalni Jankowice1 związek zawodowy polski pod nazwą Centralny Związek Górników (CZG). Jego twórcami byli Herman Pierchała, Adolf Hartman, Robert Szymura i Paweł Zimończyk.
W lipcu 1922 r. załoga kopalni wybrała pierwszą polską radę zakładową. Pierwszym przewodniczącym Rady Zakładowej został wybrany ob. Feliks Hoła2 z Jankowic - znany działacz polski. Po wybraniu ob. Feliksa Hoły na stanowisko naczelnika Gminy w Jankowicach i naczelnika Urzędu Okręgowego w Chwałowicach w roku 1925, drugim przewodniczącym Rady Zakładowej został wybrany działacz CZG i PPS tow. Adolf Hartman, górnik kopalni Jankowice z Kłokocina.
Funkcję przewodniczącego Rady Zakładowej tow. Hartman pełnił przez okres lat 11-tu, to jest do roku 1936, w którym to przez władze sanacyjne został usunięty ze stanowiska przewodniczącego Rady Zakładowej za zorganizowanie strajku okupacyjnego.
W roku 1922 na żądanie załogi niemiecką nazwę kopalni "Feldmarschall Blücherschächte" zmieniono na "Szyby Blüchera". Językiem urzędowym na kopalni był nadal język niemiecki, w biurach posługiwano się wyłącznie językiem niemieckim. Po przyłączeniu Górnego Śląska do Polski na kopalnię zaczął napływać dozór polski jak: inż. Farny - późniejszy naczelny dyrektor RZPW, inż. Litoński, inż. Fądorowski, Czechowicz i technicy Zieliński, Zorychta, Mucha, Toman i inni.
W roku 1932 na wniosek Rady Zakładowej, Gminna Rada w Boguszowicach domagała się zmiany nazwy kopalni "Szyby Blüchera" i podjęła uchwalę o wystąpienie do władz wojewódzkich o nadanie kopalni nazwy "Generał Pułaski". Kiedy niemieckie władze na kopalni dowiedziały się o projektowanym spolszczeniu nazwy kopalni - dyrekcja uprzedziła wniosek Gminnej Rady w Boguszowicach i zwróciła się do Urzędu Wojewódzkiego Śląskiego w Katowicach o zmianę nazwy "Szyby Blüchera" na kopalnię "Jankowice". Wniosek powyższy został przez wojewodę śląskiego Grażyńskiego zaakceptowany i od roku 1932 nazwa kopalni dotrwała do dnia dzisiejszego.
W roku 1927 rozpoczęto głębienie szybu 3-go, którego zgłębienie do poziomu 165 m zakończono w roku 1929. Pod naciskiem opinii publicznej i załogi ówczesne niemieckie kierownictwo kopalni musiało wyrazić zgodę na nadanie temu szybowi nazwy szyb "Poniatowski"
Powstanie Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) na kopalni "Jankowice" w Boguszowicach datuje się od 1924 r. Założycielami PPS byli towarzysze: Robert Szymura, Adolf Hartman, Konstanty Buchalik, Jan Pierchała, Herman Pierchała, Józef Dziadek, Wilhelm Brzezina, Paweł Kania i inni.
PPS przy kopalni "Jankowice" była frakcją lewicową - opozycyjnie nastawioną do sanacji. Członkowie PPS manifestowali swoją przynależność do opozycji przez coroczny gremialny udział w obchodach 1 majowych w Rybniku. Manifestacja pierwszomajowa PPS w roku 1937 została rozpędzona przez ugrupowania sanacyjne, obrzucona jajami i cuchnącymi płynami. Zebrania PPS w Boguszowicach były często obsługiwane przez prelegentów z KPP - np. tow. Biernackiego.
Przy Kole PPS powstał RKS - Robotniczy Klub Sportowy, który skupiał w swoich szeregach młodzież górniczą. Klub ten prowadził sekcje zapasów, podnoszenia ciężarów, bokserską i uzyskiwał dobre wyniki. Do aktywniejszych członków RKS należeli tow: Dronszczyk Alojzy, Englisz Fryderyk, Sobik Roman i Kula Jan.
Po strajku w roku 1936 część załogi, która pozostała na kopalni przeszła z CZG do sanacyjnego związku zawodowego - Zjednoczenie Zawodowe Polskie. Organizatorami ZZP na kopalni byli górnicy Wilhelm Kostorz i Wilhelm Renat z Boguszowic. Również część członków opuściła szeregi PPS i przeszła z CZG do ZZP Zjednoczenie Zawod. Polskie.
W roku 1934 na kopalni obok CZG rozpoczął swoją działalność Związek Związków Zawodowych (ZZZ), którego organizatorami byli: Alfred Marczyk z Gotartowic, Wilhelm Kula, Paweł Kania, Antoni Gamoń z Boguszowic i Rufin Motyka z Roja. Była to organizacja związkowa skłaniająca się ku sanacji.
W roku 1935 na kopalni "Jankowice" rozpoczął swoją działalność Radykalny Ruch Uzdrowienia (RRU), który skupiał w swoich szeregach zwolenników sanacji. Organizatorami RRU byli: Paweł i Józef Sobikowie ze Świerklan, Alojzy Kolon z Roja i wielu innych.
Komórka Komunistycznej Partii Polski (KPP) przy kopalni "Jankowice" oficjalnie nie istniała. Byli jednak sympatycy, jak tow. Wilhelm Szewczyk, który agitował członków PPS do KPP, oraz do Międzynarodowych Brygad do walki z faszyzmem w Hiszpanii.
----------------------------------------------
1 - Nazwa kopalni w Boguszowicach w poszczególnych latach.
1916-1922 - Feldmarschall-Blücher Schächte (Szyby Feldmarszałka Blüchra).
1922-1934 - "Szyby Blüchera"
1934-1939 - "Szyby Jankowice"
1939-1945 - "Blücher Schächte"
1945-nadal - Kopalnia Węgla Kamiennego "Jankowice".
2 - Hoła Feliks - urodzony dn. 28.05.1884 w Jankowicach, jako młody chłopak rozpoczął pracę w budującej się kopalni Blüchershachte (obecnie "Jankowice").
Brał udział w I wojnie światowej oraz w trzech powstaniach śląskich. Był organizatorem Polskiej Organizacji Wojskowej i aktywnym działaczem Związku Powstańców Śląskich. Do roku 1929 piastował urząd Naczelnika Gminy w Jankowicach, a później w Chwałowicach, jednocześnie był Naczelnikiem Okręgu przy Starostwie w Rybniku. Po aresztowaniu w październiku 1939 r. przez Niemców, przebywał wpierw w rybnickim więzieniu, a później w obozach: Sachsenhausen, Dachau i Buchenwald. W tym ostatnim zginął na "zawał serca" 20 kwietnia 1942 roku. Po wojnie jednej z ulic w Jankowicach nadano miano Feliksa Hoły. Jego nazwisko widnieje również na pomniku ku czci ofiar wojny w Chwałowicach. Źródło: "Jankowice Rybnickie" Robert Niestolik.
Opr. na podst. "Kroniki Kopalni "Jankowice" z lat 70 tych ub. wieku.